Stichting Apeldoornse Monumenten (SAM) waakt over cultuurhistorische gebouwen en andere monumenten, promoot monumenten als kostbaar bezit van Apeldoorn (SAM-Erfgoed) en werkt mee aan herstel van het aanzien van de stad door onderzoek naar kansen op verwerving, restauratie en herbestemming van historische panden (SAM-Stadsherstel).
Veel monumenteigenaren gaan met respect en liefde met hun bezit om en het gemeentebeleid is tegenwoordig eveneens gericht op behoud van het Apeldoorns erfgoed. Soms blijkt toch dat het Apeldoornse gebouwde erfgoed in het gedrang kan komen, dikwijls vanwege sloop- of verbouwingsplannen.
Sinds 1987 is Stichting Apeldoornse Monumenten (SAM) er om monumenteigenaren te ondersteunen en zo nodig ‘op de barricades te springen’ om dit onroerend erfgoed te beschermen.